نگاهی به نظرسنجی‌ها و پیمایش‌ها پیرامون تعادل کار و زندگی در اروپا

یکی از طرح‌های مطالعاتی در حال انجام کارگروه توانمندسازی اندیشکده بانوان جهاددانشگاهی واحد الزهرا(س)، بررسی روندهای سیاست‌‌گذاری پیرامون تسهیل اشتغال منعطف زنان در دو قاره اروپا و آسیاست. یادداشت زیر، برگرفته از بخش مطالعاتی مرتبط با سیاست‌های موسوم به تعادل کار- زندگی در اروپا انتخاب شده است و برخی آمارهای منتج از نظرسنجی‌ها و پیمایش‌های مرتبط را مرور می‌کند. برای آشنایی بیشتر می‌توانید یادداشت مبسوطی که اینجا در خصوص معرفی انواع و روندهای سیاست‌ی اشتغال منعطف زنان منتشر شده بود را ببینید.

در سال ۲۰۲۰، ایتالیا در میان ۳۸ کشور عضو OECD در کیفیت تعادل کار و زندگی رتبه اول را کسب کرد. در نمودار ذیل آمار برخی ازکشورهایی اروپایی ذکر شده است.

برخی از دیگر آمارهای به دست آمده در خصوص ترتیبات کاری منعطف و  مزایای تعادل بین کار و زندگی در قاره اروپا را می‌توان در موارد زیر خلاصه نمود:

۱. در یک نظرسنجی در میان کشورهای اتحادیه اروپا در سال 2021،  از ۲۲۷ نفر از کارمندان زن۱۸، ٪ عدم تعادل کار و زندگی را به عنوان دلیل اصلی ترک شغل قبلی خود اعلام کردند. از ۷۰۰  نفر از افراد حرفه‌ای، ۷۴٪ از آنها می‌گویند که در محیط خانه بیش از رفتن به دفتر، پرانرژی‌ ودارای  بهره‌وری بهتری  هستند.

۳. نظرسنجی "نیوز شبکه" بر روی نیروی کار انجام شده در ماه مه ۲۰۲۰ نشان داد که کارمندان دورکار (زن و مرد) شاخص خوشبختی ۷۵/۱۰۰ را داشتند در حالی که برای کسانی حضور فیزیکی در محل کار داشتند، این شاخص ۷۱/۱۰۰ بود.بر اساس همین نظرسنجی در فوریه ۲۰۲۰ از ۳۹۰۰ نفر، ۸۴٪ از افراد معتقدند که برنامه زمانبندی انعطاف‌پذیر در محل کار به آنها در مدیریت سلامت روان کمک خواهد کرد. همان نظرسنجی همچنین اشاره کرده است که ۶۷٪ از افراد معتقدند داشتن گزینه کار انعطاف‌پذیر برنامه ورزشی آنها را تقویت خواهد کرد.

کارمندان در بیشتر کشورهای عضو اتحادیه اروپا،  از مارس ۲۰۲۰ به دلیل شیوع بیماری کووید-۱۹ از خانه کار خود را انجام می­دادند. این موضوع نشان داد، کار از راه دور به عنوان عامل تعیین‌کننده‌ای برای تعادل کار و زندگی مطلوب است. طبق بررسی شاخص روند کار بر روی بیش از 30000 کارمند، 73 درصد می گویند که میخواهند کار از راه دور و انعطاف­پذیر ادامه یابد.

همین تحقیق نیز توصیه‌هایی را مبتنی بر درخواست‌های کارمندان در رابطه با رسیدن به این هدف ارائه می‌دهد. برخی از نکات شامل:

کار از راه دور به اندازه‌ای مد شده است که 20.4٪ از کارفرمایان محلی در حال حاضر با شرکت‌هایی که شغل‌های از راه دور ارائه می‌دهند، رقابت می‌کنند. همان گزارش اشاره می‌کند که افرادی که از راه دور کار می‌کنند به مزایایی مانند آزادی در پیگیری سایر فعالیت‌ها، بیشتر وقت گذاشتن با خانواده و راه‌های آسان‌تری برای انجام کارها استناد می‌کنند.

٪۴۹ از نسل Z و ۴۵٪ از نسل هزاره (Millennials یا Generation Y)  می‌گویند که برخی اوقات از راه دور کار می‌کنند. ۳۳٪ از نسل Z و ۳۹٪ از نسل هزاره به عنوان کارمندان از راه دور، قادر به پس‌انداز پول هستند.

سلامت روانی، فرسودگی و بهره‌وری در کار به تعادل کار-زندگی مرتبط هستند. یک مطالعه انجام شده در سال 2021 توسط دانشگاه استرالیای جنوبی به وضوح بیان می‌کند که خطر افزایش افسردگی در یک فرد به دلیل بدبینی روانی ناشی از شرایط کاری، سه برابر می‌شود. طبق این پیمایش:

81٪ از کارگران حرفه‌ای می‌گویند که اکنون بیشتر از زمان شروع شیوع ویروس کووید-۱۹ احساس فرسودگی می‌کنند. طبق نظرسنجی جهانی، هزینه‌های ناشی از سلامت روانی ضعیف برای کارفرمایان در سال ۲۰۱۹ به دلیل نوسانات نیروی کار، غیبت و حضور مصنوعی ۲۵٪ افزایش یافت. 46% از کارگران نسل Z و ۴۵٪ از کارگران نسل هزاره  به علت فشارهای زندگی شغلی خود احساس فرسودگی می‌کنند.

کارکنان جوان اصولا احساس فشار کار-زندگی بیشتری دارند، اما در مورد جنسیت، آیا وضعیت بسیار متفاوت است؟ در یک سال گذشته، ۵۳٪ از کارمندان زن در دوره‌ی کاری خود افزایش سطح استرس را تجربه کرده‌اند.

در ابتدای سال 2022، یک پیمایش نیروی کار اتحاده اروپا در خصوص وضعیت برگشت به کار کارمندان پس از شرایط کووید-19  اطلاعاتی ارائه کرد:

• از میان ۷۰۰ کارشناس میان رتبه، ۳۲٪ می‌گویند که به هیچ وجه به دفتر نخواهند رفت.
• ۴۹٪ از کارگران می‌گویند که اگر شرکت کارمندان را به کار در دفتر وادار ‌کند، آن‌ها شغل را قبول نخواهند کرد.
• ۳۶٪ از کارگران می‌گویند که احتمالاً به زودی به دنبال شغل دیگری خواهند بود، زیرا شیوع ویروس کووید-۱۹ به آن‌ها کمک کرده است تا نیازهای شغلی خود را مورد بازبینی قرار دهند.
• ۳۲٪ از کارمندان نسل Z و ۳۹٪ از کارمندان نسل هزاره  می‌گویند که به دلیل تعادل خوب کار-زندگی، در محل کار خود باقی می‌مانند.
• 47% از کارمندان زن گفته‌اند که تعادل کار-زندگی ضعیفی دارند.

تدوین: مهسا تیزچنگ، دبیر کارگروه توانمندسازی اندیشکده بانوان، جهاد دانشگاهی الزهرا(س)

منابع:

• https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https://www2.deloitte.com/mt/en/pages/tax/articles/alerts/2022/mt-tax-alert-22-12-work-life-balance-for-parents-and-carers-regulation.html&ved=2ahUKEwiz1Lmk8KiFAxXMg_0HHaxPBZ4QFnoECBgQAQ&usg=AOvVaw2cnlAvTE3MpIdAxAaV3gIy
• https://www.glassdoor.com.au/FAQ/Deloitte-Work-Life-Balance-Questions-EI_IE2763.0,8_KC9,26.htm
• European  Commission (2023). work-life balance. http://www./Commission_takes_action_to_promote_work-life_balance_in_the_EU_.pdf