نشست تخصصی جوان سازی جمعیت، در راستای تحکیم و تعالی خانواده براساس الگوی اسلامی –ایرانی و منویات مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی) با محوریت فرهنگ سازی و ترویج گفتمان جوانی جمعیت

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی واحد الزهرا(س)، نشست تخصصی "جوان سازی جمعیت، در راستای تحکیم و تعالی خانواده براساس الگوی اسلامی –ایرانی و منویات مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی)" با محوریت فرهنگ سازی و ترویج گفتمان جوانی جمعیت" برگزار شد. طبق فرمایشات مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی): "در مقوله مسائل اجتماعی، مسئله‌ فرزندآوری و مسئله‌ نسل بسیار مهم است؛ این موضوعی است که بنده بارها در این چند سال اخیر تکیه کرده‌ام و تأکید کرده‌ام، متأسفانه حالا که انسان نتایج را نگاه می‌کند، معلوم می‌شود که خیلی این تأکیدها تأثیر زیادی نداشته. اینها احتیاج دارد به قانون، احتیاج دارد به دنبال‌گیری جدّی دستگاه‌های اجرایی و بایستی بِجِد مسئله‌ فرزندآوری را مهم دانست و از پیری جمعیّت ترسید. یکی از پُرفایده‌ترین ثروتهای یک کشور، جمعیّت جوان در یک کشور است که ما بحمدالله از اوایل انقلاب تا امروز برخوردار بوده‌ایم و اگر بنا باشد بعداً برخوردار نباشیم، یقیناً عقب خواهیم ماند."
بر این اساس، در این نشست که روز یکشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۲ از ساعت ۸ الی ۱۷ به همت جهاددانشگاهی واحد الزهرا(س) و معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه الزهرا(س) با حضور جمعی از بانوان شاغل در سازمان جمع آوری و فروش اموال تملیکی،‌ برگزار شد، زهرا نقی‌زاده رئیس واحد الزهرا(س)، لیلا نیستانی هیئت علمی، پژوهشگر و عضو قرارگاه جمعیت دانشگاه علوم پزشکی ایران، سحر منصوری پزشک، فعال حوزه زنان و مشاور کمیسیون جمعیت مجلس شورای اسلامی و ماندانا فرجی عضو کارگروه جوانی جمعیت وزارت آموزش و پرورش به ایراد سخنرانی پرداختند. همچنین زهرا صادقی معاونت فرهنگی دانشگاه الزهرا(س)، به عنوان مهمان ویژه در این نشست حضور داشت.

در ابتدای نشست زهرا نقی‌زاده رییس جهاددانشگاهی واحد الزهرا(س) ضمن خوشامدگویی، با اشاره به بیانات حضرت امام خمینی(ره) مبنی براینکه بانوان در کشور یک عضو مفید و یک‏‎ ‎‏جمعیت متعهد، معتقد و در خدمت کشور هستند و امید است که به واسطۀ تعهد بانوان، پشتوانۀ این ملت و اسلام محکم‌تر بشود، تاکید نمود: در حال حاضر به برکت جمهوری اسلامی ایران در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی و علمی شاهد حضور پررنگ زنان هستیم؛ به‌عنوان نمونه ۴۶ درصد از دانشجویان دکتری در کشور، ۲۷ درصد از اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌ها، ۷۳۵ مدیرعامل در شرکت‌های دانش‌بنیان، ۸ نفر از شهرداران کشور و ۳۱.۵ درصد از فعالین حوزه فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی را داریم.
رییس جهاددانشگاهی واحد الزهرا(س) افزود: خانواده از مهمترین خاستگاه‌های بیانیه گام دوم انقلاب به‌عنوان دومین مرحله خودسازی، جامعه‌پذیری و تمدن‌سازی است و باید توجه نمود که زن مسلمان به عنوان یک فعال و اثر گذار در حوزه‌های مختلف، الزاماتی دارد. در این راستا و همان‌گونه که رهبر معظم انقلاب نیز تاکید نموده‌اند، مساله جوانی جمعیت جایگاه ویژه‌ای دارد. مسئله جوان‌سازی جمعیت با در نظر گرفتن شرایط حال حاضر کشور، ایجاب می‌نماید که سازمان‌ها و نهادهای کشور به این مسئله ورود نمایند. بر این اساس جهاد دانشگاهی واحد الزهرا(س) به عنوان نهادی انقلابی که در توسعه قطب‌های علم و فناوری برای گسترش مرزهای دانش، صیانت از ارزش‌های انقلاب اسلامی و انقلاب فرهنگی، تبلیغ و ترویج فرهنگ و هنر اسلامی- ایرانی با رهیافتی بدیع و منطبق با زمان و ظرفیت‌سازی برای ایفای نقش‌های ملی در مسیر توسعه فرهنگی کشور سازمانی پیشگام است، ذیل اندیشکده بانوان و در قالب 5 کارگروه تعالی خانواده، تمدن اسلامی، توانمندسازی، سلامت اجتماعی و مطالعات تطبیقی و همچنین 2 هسته تخصصی مشاغل خانگی و حقوق فعالیت می‌نماید. کارگروه تعالی خانواده در این اندیشکده اندیشــه‌ورزی بــرای سـنجش وضـع موجـود و شناسـایی راهکارهـای اثربخـش، تدویـن سیاسـت‌ها و برنامه‌هـای عملیاتـی در حوزه‌هـای اساسـی خانـواده (تشـکیل، تحکیـم و تعالـی خانـواده،) و نیـز جوان‌سـازی جمعیـت کشـور، در راســتای پیشــگیری از آسیب‌های خانــواده ایرانــی و اســتحکام جامعــه کشــورمان می‌باشــد. در راستای رسالت فوق، این نشست آموزشی تعریف شده تا بتواند به بانوان کمک نماید تا در اعتلای کشور و کمک به رشد و بالندگی خانواده متعالی موثر باشند.

در اولین و دومین پنل این نشست، لیلا نیستانی، هیات علمی، پژوهشگر و عضو قرارگاه جمعیت دانشگاه علوم پزشکی ایران، با تمرکز بر بهداشت و سلامت جسمانی و اهمیت توجه به آن در دستیابی به جمعیتی سالم و متعالی، سخن گفت. در پنل اول، ضرورت فرزندآوری براساس آیات، روایات و بیانات مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی) مورد بحث قرار گرفت. همچنین در پنل دوم، نیستانی با تمرکز بر بحث سلامت باروری، در رابطه با فیزیولوژی زنان و سلامت باروری به صورت تفصیلی سخن گفت.

در پایان بخش اول این نشست، زهرا صادقی معاونت فرهنگی دانشگاه الزهرا(س)، ضمن عرض خیر مقدم به مهمانان نشست و تشکر از جهاددانشگاهی بابت ابتکار عمل در فعالیت‌های فرهنگی در حوزه جوانی جمعیت، در رابطه با ضرورت فرزندآوری سخن گفت. وی در سخنان خود تاکید نمود: تجربه زیسته بسیاری از زنان نشان می‌دهد، تک‌فرزندی در خانواده‌ها از نظر روانی و اجتماعی بر کودکان فشار وارد می‌نماید. برای حل این مسئله وی تاکید کرد بسیار ضروری است که در این حوزه فعالیت‌های فرهنگی و اندیشده‌ورزی‌هایی صورت گیرد.

در پنل سوم، سحر منصوری پزشک، فعال حوزه زنان و مشاور کمیسیون جمعیت مجلس شورای اسلامی به ایراد سخنرانی پرداخت. وی در سخنرانی خود با اشاره به این مطلب که در چند سال گذشته در کشور گام‌هایی هرچند کوچک برای حل مشکلات زنان برداشته شده است گفت: هم در مجلس و هم در دولت نگاه‌های سازنده‌ای وجود دارد؛ به فرمایش مقام معظم رهبری حرکت به سمت قله همیشه سخت است پس نباید ناامید شویم و همچنین به فرموده ایشان نباید فراموش کنیم که مشکلات زنان را، فقط خود زنان باید حل کنند. اگر ما با نگاه دقیق و همه‌جانبه به موضوع زنان نگاه نکنیم به اسم پیشرفت و تعالی زن، آسیب خواهیم دید.

وی همچنین تاکید نمود اگرچه قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، ایراداتی دارد اما در این قانون تلاش شده است تا با تمرکز بر امکانات و منابع در دسترس و با تمرکز بر موانع موجود، فرایند فرزندآوری در کشور تسهیل شده و نگاه به جایگاه فرزند و فرزندآوری تغییر نماید. برای رسیدن به این نقطه، قدم اول وجود یک قانون همه‌جانبه و دقیق است و در قدم دوم تعیین‌کننده‌ترین امر، همراهی و هم‌نظری مسئولین هر سازمان یا نهادی است که در مسند تصمیم‌گیری آن سازمان قرار گرفته‌اند. منصوری در این باره توصیح داد که اگرچه در حال حاضر برخی مواد قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت بسیار راهگشا و مناسب است، اما به دلیل همراهی نکردن مدیران، خصوصا مدیران سطح میانه، پس از گذشت یک سال از تصویب این قانون همچنان کمتر از 40 درصد از قانون اجرایی شده است.
در نهایت مشاور کمیسیون جمعیت مجلس شورای اسلامی به بانوان شرکت‌کننده در نشست توصیه کرد: بهتر است هر کدام از شما، در هر سمت و سازمانی که مشغول به خدمت هستید، نهایت تلاش و همت خود را برای مطالبه حقوقی که در قانون برای شما در نظر گرفته شده از جمله موارد مربوط به اشتغال منعطف زنان، به کار ببرید تا مدیران رده بالای سازمان نیز با شما همسو شده و بتوان موانع پیش‌روی فعالیت همزمان زنان در محیط خانه و اشتغال را تا جای ممکن برطرف نمود.

ماندانا فرجی، استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه خانواده و عضو کارگروه جوانی جمعیت وزارت آموزش و پرورش، در پنل سوم و چهارم در این نشست به مسئله جمعیت از دو منظر پرداخت. در پنل سوم، مباحث مرتبط با روان‌شناسی خانواده به صورت تعاملی به بحث گذاشته شد. در این نشست، مطرح شد که مفهوم خانواده از مفاهیمی بسیار روشن و همه فهم است؛ برخی خانواده را یک سازمان اجتماعی دانسته، بعضی روابط خویشاوندی و همخونی را اساس تشکیل خانواده تلقّی کرده‌‏اند، عده‌‏ای دیگر عامل اقتصادی و گروهی نیز عوامل روانی و جنسی را سبب پیدایش آن قلمداد کرده‏‌اند. به هر صورت، همان‏گونه که از منابع دیگر هم برمی‌‏آید، منظور از خانواده در این گفتار، مجموعه‌‏ای از افراد است که یکجا در کنار هم زندگی می‌‏کنند و معیار همزیستی و همبستگی آن‏ها دو چیز است: قرابت یا زوجیت.

فرجی با تاکید بر اینکه کیفیت زندگی با میزان تمایل به فرزندآوری رابطه معناداری دارد و بر این اساس، کیفیت زندگی در افزایش تمایل زنان به فرزند آوری نقش مهمی دارد؛ در چنین خانواده باکیفیتی وضعیت مالی پایدارتر است، کودکان در وضعیت رشدی پایدار و ثبات فرهنگی هستند، بهداشت و آموزش پرورش و ارتباطات اجتماعی مناسب بوده، نمونه‌های مشابه در جامعه زیاد هستند و اقبال عمومی به این سبک خانواده وجود دارد.

بر این اساس در پنل چهارم در رابطه با مهارت‌های فرزندپروری، سخن گفته شد. در این زمینه فرجی تاکید کرد: اولین گام در زمینه فرزندپروری دستیابی به مهارت‌های خودآگاهی است. هرچه فرد بیشتر و بهتر خودش را بشناسد، بهتر می‌تواند آنچه را که هست، بپذیرد و یا تغییر دهد. وقت والدین شناختی از خود درونی‌شان نداشته باشند، خود را به دست محیط و اطرافیانشان می‌سپارند و درنتیجه این نیروهای بیرونی هستند که شخصیت فرد را شکل داده و برای او قالب و ساختار تعیین می‌کنند. 

فرجی تاکید کرد: رشد خودآگاهی به فرد کمک می‌کند تا دریابد تحت استرس قرار دارد یا نه و این معمولاً پیش شرط ضروری روابط اجتماعی و روابط بین فردی مؤثر و همدلانه است. شناخت خود و آگاهی از مفهوم درونی و ذهنی خویش به عنوان یک شخص می‌تواند فرد را در رویارویی با مشکلات و مسائل زندگی یاری دهد.