ایمنی و مدیریت خطر در مشاغل خانگی

بهداشت حرفه‌ای علمی است که به سلامت دررابطه‌با کار و یا محیط کار افراد می‌پردازد و بیماری‌های مرتبط با شغل به آن دسته از مشکلات موقت یا دایمی جسمی یا روانی ناشی از کار گفته می‌شود که با توجه به شرایط، برای نیروی کار پدید می‌آید. سلامت و امنیت نیروی انسانی دخیل در یک کسب‌وکار، به طور مستقیم با بهره‌وری آن کسب‌وکار ارتباط دارد. اگر جامعه و سیاست‌گذاران به سلامت و امنیت نیروی کار اهمیت و توجه کافی نشان ندهند، عواقب سنگینی از قبیل رنج انسان‌ها، وقوع فجایعی چون مرگ‌ومیر نیروی کار و تبعات اقتصادی خواهد داشت.

نکاتی که دررابطه‌با سلامت و امنیت نیروی کار در محیط‌های صنعتی بیان می‌شود، تا حد زیادی دررابطه‌با مشاغل خانگی نیز مصداق دارد. HSE (بهداشت، ایمنی و محیط‌زیست) نقش مهمی در مشاغل خانگی نیز ایفا می‌کند؛ چراکه امنیت مالک کسب‌وکار، کارکنان احتمالی او و مشتریان و مخاطبان آن کسب‌وکار را تأمین می‌کند. یکی از عناصر اولیه HSE در مشاغل خانگی شناخت مخاطرات و ریسک‌های احتمالی محیط است که بر عملکرد کسب‌وکار اثرگذارند. عنصر دوم توجه به تجهیزات و ماشین‌آلاتی است که در فضای خانه جهت انجام فعالیت مورداستفاده قرار گرفته‌اند. یکی دیگر از عناصر مهم در HSE حصول اطمینان از رعایت شیوه‌های بهداشتی مناسب در مشاغل خانگی است که مواردی مانند تمیز نگه‌داشتن محیط به‌ویژه در مشاغلی مانند تهیه غذا، شستشوی دست‌ها و روش‌های ایمن دفع زباله و سایر موارد ازاین‌قبیل را در برمی‌گیرد.

به‌طورکلی می‌توان گفت حفظ ایمنی و سلامت محیط کار در مشاغل خانگی بسیار ضروری است و لازم است با شناسایی خطرات بالقوه، اطمینان از ایمنی و نگهداری درست تجهیزات و ترویج شیوه‌های بهداشتی مناسب، به حفاظت از سلامت و رفاه افراد درگیر در کسب‌وکار خانگی کمک نمود.

در همین راستا، مرکز سلامت محیط و کار معاونت بهداشت وزارت درمان و آموزش پزشکی اقدام به تهیه " دستورالعمل ضوابط بهداشتی مشاغل خانگی مجاز" باهدف تأمین، حفظ و ارتقای سلامت عمومی جامعه و نیروی کار شاغل در بخش مشاغل خانگی کرده است. در این دستورالعمل الزامات و مقررات کارگاه‌های خانگی و همچنین مستندات قانونی مرتبط با کارگاه‌های خانگی آمده است.

همچنین باتوجه‌به اهمیت موضوع سلامت و بهداشت مواد غذایی و آشامیدنی تولیدی در مشاغل خانگی، اداره کل امور فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی وزارت بداشت، درمان و آموزش پزشکی اقدام به انتشار سند "حداقل ضابطه فنی و بهداشتی مشاغل خانگی" نموده است. در این دستورالعمل شرایط منزل مسکونی، الزامات بهداشتی نگهداری و تولید و توزیع محصولات بیان شده است.

جهت دسترسی به این دستورالعمل‌ها می‌توانید به سایت سازمان غذا و دارو به آدرس https://www.fda.gov.ir/ بخش غذا و آشامیدنی و همچنین سایت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به آدرس https://behdasht.gov.ir/ مراجعه نموده یا بر روی حداقل ضابطه فنی و بهداشتی مشاغل خانگی و دستورالعمل ضوابط بهداشتی مشاغل خانگی مجاز کلیک نمایید.

بیست‌و یکمین جلسه از سلسله‌نشست‌های دوشنبه‌های مشاغل خانگی، روز دوشنبه 29 خرداد ماه با سخنرانی داود پیرانی، دکترای تخصصی سلامت در حوادث و بلایا، مدیر مرکز خدمات تخصصی HSSE و مدیریت خطر جهاد دانشگاهی واحد علوم پزشکی شهید بهشتی، با عنوان "ایمنی و مدیریت خطر در مشاغل خانگی" برگزار شد. برای کسب اطلاعات دقیق‌تر در رابطه با مسئله مدیریت خطر و HSE در مشاغل خانگی به فیلم این نشست به آدرس https://www.aparat.com/v/qHFB2 مراجعه نمایید.

الهام مروتی؛ دبیر هسته مشاغل خانگی اندیشکده بانوان جهاد دانشگاهی الزهرا(س)