ورود هدفمند به بازار؛ اهمیت انتخاب دقیق بازار هدف در مشاغل خانگی

یکی از مشکلات عمده کسب‌وکارهای نوپا، به‌ویژه در حوزه مشاغل خانگی - که ممکن است صاحبان آنها به‌خوبی با فضای بازار آشنا نباشند -، ورود به بخش­‌هایی از بازار مصرف است که پیش از آن به حد اشباع رسیده است. در وضعیت اشباع بازار، به دلایلی مانند رقابت شدید، عدم تمایل مصرف‌‌کنندگان، از مد افتادن و ... تقاضای چندانی برای کالا و یا خدمات خاصی در بازار وجود ندارد. موضوع اشباع بازار از جمله مسائلی است که مختص به نوع خاصی از کسب‌‌وکارها نیست و در هر یک از بخش‌‌های موجود در بازار ممکن است رخ دهد. لازم است بدانیم یکی از بزرگ‌‌ترین چالش‌‌ها و معضلاتی که مشاغل خانگی با آن روبرو هستند، پیداکردن مشتری و بازار فروش برای محصولات تولید شده است. در چنین شرایطی یکی از استراتژی‌‌های مورداستفاده می‌‌تواند فعالیت در بخشی از بازار باشد که هنوز اشباع نشده و احتمال حضور مشتریان بیشتری در آنها وجود دارد.

جهت روشن‌‌تر شدن بحث به ارائه یک مثال می‌‌پردازیم. موضوع پوشش و لباس و به‌تبع آن شغل خیاطی از جمله فعالیت‌‌هایی است که همواره در زندگی نوع بشر به شکل‌‌های مختلفی مطرح بوده است. هنری که علاقه‌‌مندان زیادی در بین مردان و زنان دارد و یکی از مهم‌‌ترین مزیت‌‌های آن به‌ویژه در بخش مشاغل خانگی، سازگاری نسبی شرایط انجام آن با فضای مسکونی است. رشته‌‌های مختلفی از جمله نازک­‌دوزی، ضخیم­‌دوزی، دوخت لباس عروس و لباس شب، دوخت مانتو و شومیز و همچنین دوخت لباس کودک و نوجوان در زیرمجموعه خیاطی قرار می‌‌گیرند که هر یک نیازمند توانایی و مهارت‌‌های تخصصی خاص خود هستند. در اینجاست که یک کسب‌‌وکار نوپا برای شروع فعالیت خود، باید به‌‌درستی بخش موردنظر خود را مشخص کرده، علاقه، مهارت و بازارشناسی واقع‌­بینانه را در کنار هم قرار دهد.

این موضوع در هجدهمین جلسه از سلسله‌نشست‌‌های دوشنبه‌­های مشاغل خانگی به طور مفصل موردبحث قرار گرفت. در این جلسه اکبر صدقی؛ رئیس اتحادیه صنف خیاطان زنانه و مردانه تهران و حومه، بخش دوخت لباس کودک و نوجوان را به‌عنوان یکی از بخش‌‌هایی معرفی کرد که علاوه بر عدم اشباع بازار، مشتریان زیاد و سوددهی بالایی نیز دارد و متقاضیان فعالیت در شغل خیاطی، می‌‌توانند این بخش را موردنظر قرار دهند.

حال از منظر دیگری به موضوع ورود به بازار در مشاغل خانگی نگاه می‌‌اندازیم. مشاغل خانگی پتانسیل بالایی جهت فعالیت در کسب‌‌وکارهای مبتنی بر هنر و خلاقیت فردی دارند. در چنین شرایطی امکان فعالیت خارج از قالب‌‌های از پیش تعریف شده نیز برای متقاضیان وجود دارد. به‌عنوان نمونه در هفدهمین نشست از سلسله‌‌نشست‌‌های دوشنبه‌‌های مشاغل خانگی؛ خاطره استادرضایی، رئیس کمیسیون بانوان اتاق تعاون ایران به موضوع "پوشش بانوی شرقی" و طراحی لباس‌‌های مبتنی بر فرهنگ و پوشش بانوان شرق آسیا و همچنین اکسسوری‌‌های مورداستفاده زنان شرقی که ریشه در تاریخ فرهنگی این کشورها دارد اشاره کرد و آن را به‌عنوان عرصه‌­ای مورد غفلت در فعالیت خیاطان بخش مشاغل خانگی موردبحث قرار داد.

نکات ذکر شده دررابطه‌با بسیاری از رشته‌‌­های شغلی دیگر نیز صادق است. با ورود تکنولوژی به عرصه زندگی امروز و تسهیل انجام فعالیت‌­ها بدون نیاز به فضای فیزیکی و از سویی تغییر ذائقه مصرف‌‌کنندگان، امکان بازنگری در شیوه انجام بسیاری از مشاغل در محیط مسکونی وجود دارد. به علاقه‌‌مندان فعالیت در مشاغل خانگی توصیه می‌‌شود پیش از ورود به بازار و صرف انرژی و هزینه­‌‌های مالی، حتماً با انجام مشاوره‌‌‌های تخصصی کسب‌‌‌وکار و شناخت بازار، نقطه ورود خود به بازار محصولات و خدمات را به‌درستی شناسایی کرده و در این راه با استفاده از ذوق و استعداد خود، در کنار مهارت و تخصص و همچنین  واقع­‌گرایی به عرصه فعالیت اقتصادی وارد شوند.

تهیه و تدوین: الهام مروتی؛ دبیر هسته مشاغل خانگی اندیشکده بانوان