چقدر از اهمیت و ضرورت مشاوره تحصیلی می دانید؟

مشاوره تحصیلی چیست؟
مشاوره تحصیلی شاخه ای از علم روانشناسی است که حیطه فعالیت آن کار با دانش آموزان و دانشجویان می باشد. مشاوره تحصیلی مشاوره تخصصی به دانش آموزان و دانشجویانی است که با هدفگزاری و تلاش به دنبال موفقیت در مسیر تحصیل خود و آزمون های پیش روی خود هستند. علاوه بر آن مشاوران در این مسیر به بررسی و حل مشکلات پیش روی آنها می پردازند.
مشاور تحصیلی چه کسی است؟
مشاور تحصیلی روانشناس متخصص در حوزه مشاوره تحصیلی و برنامه ریزی می باشد که با تسلط بر سر فصل کتاب های عمومی و تخصصی تمام مقاطع تحصیلی و با دانش و علم روانشناختی خود سعی دارد دانش آموزان و دانشجویان را در مسیر تحصیل خود راهنمایی و مشاوره دهد.
مزایای مشاوره تحصیلی چیست؟
اگر تا به امروز بر این عقیده بودید که مشاوران تحصیلی فقط به برنامه ریزی تحصیلی یکسان می پردازند و تنها هنر آنها این است که دانش آموز را مجبور به درس خواندن کنند، سخت در اشتباهید! زیرا فعالیت آنها بسیار گسترده تر از این حرف‌ها است؛ همچنین بهتر است بدانید یک مشاور تحصیلی حرفه ای هیچوقت دانش آموز را مجبور به مطالعه نمی کند بلکه با تنظیم برنامه درسی که مناسب دانش آموز باشد و ارائه سخنان امید بخش و انگیزه دهنده، آن را به مطالعه علاقمند میکند.
ضرورت مشاوره تحصیلی برای دانش آموزان
مشاوره تحصیلی به دانش آموزان کمک می‌کند ویژگیها و استعدادهای خود را بهتر بشناسند و به شرایط و خصوصیاتی که یا توجهی به آنها نداشته‌اند و یا میزان توجه به آنها کمتر بوده است با دقت بیشتری نگاه کنند. علاوه بر این اطلاعات آنها را در زمینه‌های مختلف تحصیلی بالاتر بوده و در صورت وجود نواقصی در عملکردشان آنها را شناسایی کرده و راه حلهایی برای رفع نواقص ارائه می‌کند. 
ضرورت مشاوره تحصیلی برای والدین
در امر تحصیل فرزندان ، خانواده و والدین نقش بسزایی دارند. بطوریکه عامل خانواده از عوامل مهم در زمینه پیشرفت تحصیلی دانش آموز یا وقوع افت تحصیلی است. انگیزه‌ها و علایق تحصیلی دانش آموز در خانواده شکل می‌گیرد و به آن جهت داده می‌شود و مسیری برای هدایت آن فراهم می‌شود. خانواده سرعت دانش آموز را در رسیدن به اهداف تحصیلی تنظیم می‌کند. خانواده‌های بدون انگیزه، بدون اطلاع و غیر فعال موجب کاهش سرعت دانش آموزان بااستعداد می‌شوند. از اینرو در فرآیند مشاوره تحصیلی ، لزوم انجام مشاوره با والدین ضرورت و اهمیت خاصی پیدا می‌کند. 
 

ضرورت مشاوره تحصیلی در زمینه جلوگیری از افت تحصیلی
برخی از دانش آموزان به خاطر شرایط ویژه‌ای که دارند بیشتر در معرض افت تحصیلی هستند و برخی از آنها افتان و خیزان تجربه هایی از افت تحصیلی داشته‌اند. برخی از علل افت تحصیلی این دانش آموزان به عوامل بیرونی مثل خانواده ، مدرسه و ... مربوط می‌شود. و برخی از علل ، علل فردی هستند مثل انگیزه خود دانش آموز ، روشهای مطالعه و برنامه ریزی، علایق و استعدادها و غیره. مشاوره تحصیلی برای این دسته از دانش آموزان اهمیت بسزایی دارد. در جریان مشاوره تحصیلی به این دانش آموزان کمک می‌شود علت افتها و شکستهای خود را بشناسند و با راهکارهایی آشنا شوند که به آنها در رفع آن علتها و یا کاهش تاثیر آنها در مسائل تحصیلیشان کمک می‌کنند. 
ضرورت مشاوره تحصیلی برای تشخیص و هدایت دانش آموزان استثنایی
درصد کمی از دانش آموزان در گروه دانش آموزان استثنائی قرار دارند. از لحاظ علمی دانش آموزان استثنایی شامل دانش آموزانی می‌باشند که معلولیتهایی در زمینه‌های مختلف جسمی مثل شنوایی ، بینایی و یا هوشی دارند. لزوم مشاوره تحصیلی برای این دسته از دانش آموزان نیز به وفور احساس می‌شود. به این دلیل که آنها و خانواده‌های آنها نیازمند اطلاعات بیشتری در ارتباط با آینده تحصیلی و شغلی آنها هستند. 
مشاوره تحصیلی در زمینه بررسی افت تحصیلی
برخی از دانش آموزان ممکن است دچار افت تحصیلی شوند. برخی از این دانش آموزان خود به مشاوره تحصیلی مراجع می‌کنند و برخی توسط مسئولین مدرسه به مشاور مدرسه معرفی می‌شوند. در هر حال مشاور تحصیلی به بررسی عمل مختلف افت تحصیلی می‌پردازد. برای بررسی احتمال وجود عمل خانوادگی از خود دانش آموز و خانواده او کمک می‌گیرد. 
شناخت و پیدا کردن علت افت تحصیلی در گام اول قرار دارد. بعد از پیدا کردن علت ، مشاور به کمک دانش آموز و در صورت لزوم خانواده او و مسئولین مدرسه به رفع آن علت اقدام می‌کنند. یا اینکه راهنمایی هایی به دانش آموزان برای رفع علت ارائه می‌شود و پیشرفت او مورد پیگیری قرار می‌گیرد. از جمله این راهنمایی شامل شیوه افزایش انگیزش دانش آموز ، آموزش شیوه‌های صحیح مطالعه ، آموزش شیوه‌های مواجهه با تغییرات اساسی و غیره خواهد بود.

مشاوره تحصیلی در زمینه کاهش اضطراب امتحان
اغلب افراد در جلسه امتحان و یا قبل از آن درجاتی از اضطراب را دارا هستند. داشتن مقداری اضطراب در شرایط امتحانی کاملا طبیعی و گاهی حتی ضروریست. چون موجب بالا نگه داشته شدن سطح انگیختگی فرد شده و عملکرد او را بهبود می‌بخشد. اما در صورتیکه میزان این اضطراب از حد طبیعی بالا برود باعث مختل شدن عملکرد فرد خواهد شد. بنابراین مشاور تحصیلی تلاش می‌کنند با آموزش شیوه صحیح مطالعه ، بالا بردن کارآیی حافظه و استفاده بهینه از زمان ، دانش آموز اطمینان و یقین نسبت به خود پیدا کند.

به عبارتی تلاش می‌کند اعتماد به نفس او را بالا ببرد تا از پیدا شدن افکاری که باعث اضطراب در او می‌شوند جلوگیری کند. چنین دانش آموزانی افکاری از این قبیل دارند. نمره کمی خواهم گرفت، خوب نخوانده‌ام، همیشه شکست می‌خورم و ... . مشاوره تحصیلی کمک می‌کند تا دانش آموز با تسلط بیشتری به مطالب مورد نظر سر جلسه امتحان حاضر شود و علاوه بر این به خود اعتماد به نفس داشته باشد. 

وظایف مشاوران تحصیلی:
همانطور که گفته شد تصور اینکه فعالیت مشاوره تحصیلی تنها در چند زمینه (انتخاب رشته ، انتخاب محل تحصیل ، برنامه ریزی درسی و …) می باشد کاملا اشتباه است. حیطه تخصص و فعالیت مشاوران تحصیلی بسیار گسترده است که در ادامه به بعضی از آنها اشاره خواهیم کرد.
۱) استعدادیابی تحصیلی و شغلی:
امروزه بسیاری از انسان های اطرافمان را می بینیم که از انتخاب رشته تحصیلی خود پشیمان هستند و یا از حرفه ای که در آن مشغول کار هستند ناراضی اند. یکی از وظایف مشاور تحصیلی استعدادیابی می باشد. بررسی اینکه علاقه یک نوجوان به چه رشته ای می باشد ، استعداد او در چه زمینه ای است و در آینده چه حرفه و شغلی مناسب روحیه ی او می باشد کاملا به عهده مشاوران تحصیلی است.
۲) بررسی افت تحصیلی
بسیار از والدین در طول دوره تحصیلی دانش آموز خود به یکباره شاهد افت تحصیلی فرزندانشان می شوند. در اکثر موارد پدر و مادر ها تمام شرایط را بر وفق مراد می دانند و افت تحصیلی فرزند خود را کاملا بی دلیل می دانند. در بعضی از موارد هم افت تحصیلی دانش آموز را به گردن دوستان و همسالان او می اندازند در حالی که بررسی این موضوع به عهده مشاور متخصص است. مشاور با بررسی عوامل مختلف به شناخت و پیدا کردن دلایل افت تحصیلی می پردازد. سپس با ارائه راهکار ها و آموزش های لازم به دانش آموز و خانواده او مشکل بوجود آمده را بر طرف و حل می کند.
۳)آموزش شیوه صحیح مطالعه
گاهی خیلی از دانش آموزان بسیار با استعداد هستند و مشکل خاصی هم از نظر یادگیری ندارند اما آنطور که باید نتیجه دلخواهشان را نمی گیرند. آن ها در بیشتر مواقع در ایام قبل از امتحان زمان زیادی را از دست می دهند و دلیل آن هم عدم مهارت کافی در زمینه روش های صحیح مطالعه و خواندن می باشد.یکی دیگر از وظایف مشاور تحصیلی بکارگیری آموزش های لازم در جهت اصلاح روش های مطالعه به دانش آموزان و دانشجویان می باشد.
۴)حل مشکلات اضطرابی
بسیاری از دانش آموزان با اختلال اضطراب قبل از امتحان روبرو هستند و همین امر موجب به هدر رفتن تلاش آنها می شود.آن ها گاهی تمام اصول و تکنیک های مطالعه را اجرا می کنند ، مطالب درسی خود را به خوبی یاد می گیرند اما اضطراب امتحان موجب می شود تا امتحان خود را خراب کنند.مشاوران تحصیلی وظیفه دارند به بررسی و حل مشکلات اضطراب محصلان بپردازند. همانطور که گفته شد حیطه فعالیت مشاور تحصیلی بسیار زیاد است. افزایش اعتماد به نفس ، طراحی یک برنامه هدفمند مختص هر دانش آموز در هر رشته ، تعیین هدف و … دیگر مواردی است که آنها به عهده دارند.
نتیجه گیری
خیلی از والدین تصور می کنند مراجعه به مشاوره تحصیلی صرف هزینه ی بیهوده می باشد و دانش آموز تنها با زیاد درس خواندن به نتایج مطلوب خواهد رسید.

 برای رزرو وقت مشاوره تحصیلی و شغلی با مرکز مشاوره جهاددانشگاهی واحد الزهرا(س) تماس بگیرید:

66728052-021 -09010131575