تبیین نظام مشاوره پیش از ازدواج با تمرکز بر فعالیت‌های شاخص معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری

به گزارش روابط‌عمومی جهاد دانشگاهی واحد الزهرا (س)، "طرح تبیین و تقویت گفتمان تحکیم خانواده در ایران" با حضور انسیه خزعلی، معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده؛ حسن فارسی، معاون هماهنگی و امور مجلس جهاد دانشگاهی؛ زهره جعفری؛ مدیرکل دفتر زنان و خانواده استانداری تهران و زهرا نقی‌زاده، رئیس جهاد دانشگاهی واحد الزهرا (س) در تاریخ شنبه ۲۷ خرداد ۱۴۰۳ برگزار شد. 

در ابتدای این نشست، خزعلی با اشاره به سانحه سقوط هلی‌کوپتر رئیس‌جمهور شهید آیت‌الله رئیسی و هیئت همراه ایشان، گفت: نبود آیت‌الله رئیسی هر روز بیش‌ازپیش احساس می‌شود و امیدوارم در انتخابات هشتم تیر جانشین مناسبی برای ایشان انتخاب شود. 

وی سپس باتوجه‌به اهمیت تحکیم خانواده و مباحث مشاوره خانواده و اشتغال و آسیب‌زدایی از خانواده به سند تحول دولت مردمی اشاره کرده و تصریح کرد: از نکات مهم دولت آقای رئیسی همین بود که از ابتدا سند مشخصی در بخش خانواده و جمعیت وجود داشت که هدف آن رفع موانع شکوفایی زنان بود. آنچه در سند تحول دولت شاهد هستیم راهبردهایی در زمینه حکمرانی، تربیت، مشاوره و تحکیم خانواده است. ما دارای اسنادی در سطح کلان کشور هستیم که بخش‌هایی از آنها در دولت‌های پیشین مغفول مانده بود و دولت سیزدهم آنها را به مرحله اجرا و نهایی‌سازی رساند. در سند دولت مردمی، راهبردهای ۵ گانه‌ای وجود دارد که بر اساس این راهبردها به تدوین لوایح و مقررات، مقابله با آسیب‌ها و تعاملات با دستگاه‌های مختلف پرداخته می‌شود. 

در سند تحول دولت مردمی، برای معاونت زنان ۱۹ مسئولیت تولی‌گری و ۴۵ مسئولیت همکاری با دستگاه‌های اجرایی تعریف شده است که اقدامات تولی گرایانه این معاونت را می‌توان در سه بخش کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت تقسیم‌بندی نمود؛ امروز می‌توان که به لطف خداوند اقدامات کوتاه‌مدت به طور کامل و برنامه‌های میان‌مدت حدود ۷۰ درصد انجام شده‌اند و اقدامات بلندمدت نیز به‌صورت مداوم و دنباله‌دار در حال اجرا هستند.

معاون رئیس‌جمهور در ادامه بیان داشت: در راستای مأموریت‌های تعریف شده این مرکز، یکی از مهم‌ترین این موارد اطلس‌های زنان بود که در حال تهیه و به‌روزرسانی آنها هستیم. این اطلس‌ها در زمینه‌های مختلفی اعم از علمی، کارآفرینی، ازدواج و طلاق و موارد دیگر هستند. در گذشته آمارهای دقیقی برای این موارد وجود نداشت و در سالیان اخیر بنابراین شده است که در این حوزه‌ها داده‌هایی که توسط معاونت امور زنان و خانواده جمع‌آوری می‌شود، ملاک محاسبات در بخش‌های مختلف قرار گیرد. این آمارها برای رفع مشکلات و نقایص حوزه خانواده و برنامه‌ریزی در استان‌ها و نواحی مختلف باتوجه‌به بوم هر استان و خطاهای موجود، بسیار ضروری هستند. 

وی در ادامه به مهم‌ترین چالش‌ها در زمینه مسائل بانوان اشاره داشت و تصریح کرد: این چالش‌ها در دودسته عمده مرتبط به عموم بانوان و بانوان نخبه، پیشرو و مدیر جای می‌گیرند که بهره‌مندی از توانمندی‌های زنان در عرصه تصمیم‌گیری، تسهیلات مالی و شغلی برای زنان، رعایت عدالت جنسیتی در مجامع علمی - تحقیقاتی از جمله چالش‌های زنان نخبه کشور بودند. 

خزعلی در بخش بعدی سخنان خود به مهم‌ترین اقدامات در زمینه اشتغال اشاره کرد و گفت: در این زمینه معیار ما سخنان رهبر معظم انقلاب است که فرمودند: با همه امور اجتماعی زنان به‌شرط حفظ حریم و حفظ عفاف زن موافقیم. یکی از مهم‌ترین مسائل در این بخش که بر اساس بند ت ماده ۸۰ برنامه ششم توسعه مصوب شده است، موضوع زنان سرپرست خانوار است که باید مهارت و عزت‌نفس کافی جهت تأمین و اداره خود را داشته باشند. یکی از طرح‌های مهم ما در این بخش، کسب‌وکار خانواده محور است که در این طرح از ظرفیت زنان کارآفرین برای تضمین پایداری شغلی زنان سرپرست خانوار استفاده می‌شود. در بحث اشتغال زنان سرپرست خانوار چند کار عمده صورت‌گرفته است که در بعد قانونی منجر به تشکیل پنجره واحد خدمت، در بعد پشتیبانی منجر به تشکیل صندوق ضمانت تسهیلات بانکی زنان سرپرست خانوار، در بعد فروش محصولات، تشکیل بازارچه‌های استانی و تأمین اعتبار برای این بازارها و ایجاد فروشگاه‌های آنلاین شده است. 

معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده در بخش دیگری از سخنان خود به اقدامات صورت‌گرفته در کشور حوزه تحکیم خانواده اشاره داشت و بیان کرد: به‌طورکلی اقدامانی که در زمینه مشاوره خانواده در کشور صورت می‌گیرد در سه بخش پیش، حین و بعد از ازدواج است؛ وزارت ورزش و جوانان عمده فعالیت مشاوره‌های پیش از ازدواج را بر عهده دارد، مشاوره‌های حین ازدواج نیز با همکاری و نظارت بخش‌های مختلف اعم از شورای فرهنگی اجتماعی، نهاد رهبری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی صورت می‌گیرد. همچنین قوه قضاییه نیز در زمینه مشاوره خانواده فعالیت دارد که بیشتر فعالیت این نهاد در زمان طلاق و دیرهنگام صورت می‌گیرد. تمام فعالیت‌های این بخش‌ها نیاز به بررسی و رصد دارد تا بتوان نتایج اثرگذاری را از این مشاوره‌ها دریافت کرد. 

آیین‌نامه اجرایی مشاوره نو همسران در پنج سال اول زندگی مشترک موضوع دیگری بود که خزعلی در سخنان خود به آن پرداخت و گفت: برای اولین‌بار در کشور پلتفرمی مختص مشاوره‌های ازدواج طراحی شده است که این مشاوره‌ها در سال اول زندگی مشترک و سپس تا سال پنجم برای برخی دهک‌های جامعه به ارائه خدمات مشاوره‌ای رایگان می‌پردازد. مشاوران در این طرح با رویکردی پیش‌دستانه و پیشگیرانه از طلاق، به آموزش مهارت‌های زندگی به زوجین اقدام می‌کنند. همچنین پلتفرم هم‌ساز نیز دستاوردی است که در این زمینه با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به مرحله اجرا درآمده است. همچنین سند ملی مشاوره خانواده تبیین شده و به‌زودی رونمایی می‌شود. این سند در عمل به بند ۱۱ اقدام ملی ذیل راهبرد کلان نقشه مهندسی فرهنگ کشور تحت تبیین، تشکیل، تحکیم، تعالی و ایمن‌سازی خانواده و با همکاری پژوهشگاه حوزه و انجام شده است. این سند طی ارزیابی و بررسی پیش‌نویس سند ملی مشاوره خانواده جلسات متعدد با متخصصین حوزه مشاوره و روان‌شناسی خانواده تدوین شده است. 

خزعلی در نهایت به بیان جزئیاتی از طرح‌های شکوه زندگی باهدف آموزش ارتقای زندگی و مهارت‌های همسرداری، طرح هدی باهدف تسهیلگری و همسان گزینی در امر ازدواج جوانان، زیست عفیفانه، کنگره ملی بانوان تأثیرگذار، رویداد ملی خانواده، طرح مهر ماندگار باهدف آموزش مهارت‌های زندگی برای خانواده‌های روستایی و طرح‌هایی در راستای حمایت از زنان آسیب‌دیده اشاره پرداخت.

گفتنی است که طرح "تبیین و تقویت گفتمان تحکیم خانواده در ایران" در دو فصل تشکیل و تحکیم خانواده و طی ۲۰ نشست علمی - تخصصی با رویکرد سیاست‌گذارانه به همت اندیشکده بانوان جهاد دانشگاهی واحد الزهرا (س) و دفتر امور زنان و خانواده استانداری تهران برگزار خواهد شد. فصل اول این طرح با عنوان تشکیل خانواده با محوریت مشاوره پیش از ازدواج به بررسی آسیب‌شناسانه ابعاد مختلف این موضوع از منظر تبیین موضوع و وضع موجود، سازمان‌های متولی، سیاست‌گذاری‌ها و شکاف‌های قانونی، زیرساخت‌ها و محتوا خواهد پرداخت. 

فیلم نشست‌های برگزار شده در کانال آپارات این واحد به نشانی https://www.aparat.com/jdalzahra قابل‌مشاهده هستند.