آیا نه گفتن اهمیتی ویژه ای دارد؟ ۵ راه ساده برای تقویت مهارت نه گفتن

نه گفتن همین کلمه ساده در بسیاری از اوقات بسیار دشوار است. برخی از افراد نمی توانند در برابر درخواست های دیگران نه بگویند. شاید به نظر ساده باشد ولی باور کنید خیلی ها اصلا مهارت نه گفتن را ندارند. آیا از آن دست آدم هایی هستید که همیشه به درخواست های به جا و نابجای دیگران پاسخ مثبت می دهید؟ آیا بعد از دادن پاسخ منفی احساس بدی دارید؟ جالب است بدانید که شما تنها نیستید بسیاری از افراد در جامعه نمی توانند در مقابل خواسته های غیر منطقی با قاطعیت پاسخ منفی بدهند.
نه گفتن به مفهوم مخالفت با دیگران نیست. این یک حق طبیعی است که افراد برخی درخواست ها را پذیرفته و برخی دیگر را رد کنند. افرادی که اعتماد به نفس پایین تری دارند قدرت نه گفتن به درخواست های اطرافیان را ندارند. این یک فاجعه بزرگ است که به اجبار تن به درخواست هایی بدهید که طبق میل و اراده تان نیست. پذیرش اجباری درخواست های دیگران موجب بروز استرس، اضطراب و حتی خشم در فرد می شود. نگران نباشید با گفتن نه دوستان خود را از دست نخواهید داد. پافشاری روی حقوق فردی و نه گفتن در مواجه با درخواست های غیر منطقی، نشان دهنده اعتماد به نفس بالای فرد است.
مهارت نه گفتن چیست؟
مهارت نه گفتن به این معنا است که بدانیم چه زمانی باید درخواست دیگران را رد کنیم. این کاملا طبیعی است که همواره نتوانیم درخواست دیگران را بپذیریم، چرا که هر کدام از ما حد ومرزها و شرایط خاص خود را داریم. نه گفتن به دیگران ابدا به معنی بی احترامی و طرد کردن آن ها نیست بلکه به این معنااست که ما برای خود و حد مرزهایمان ارزش قائل می شویم.
نه گفتن ساده نیست. آن هم وقتی خود ما و دیگران، تمام زندگی‌مان را صرف بهبود مهارت بله گرفتن کرده‌ایم و می‌کنیم.ما در ارتباطات و مذاکره‌ها، معمولاً در پی آن هستیم که از طرف مقابل پاسخ مثبت دریافت کنیم.

مهارت نه گفتن در محیط کار و زندگی شخصی چه اهمیتی دارد؟
این موضوع ۳ دلیل عمده دارد که عبارت‌اند از:
•    نه گفتن به شما این قدرت را می‌دهد که حد وحدود خود را مشخص کنید: اگر مردم فکر کنند که شما هر درخواستی را می‌پذیرید، بعضی‌ها به فکر سوءاستفاده خواهند افتاد؛
•    می‌توانید از وقت خود بهتر استفاده کنید: رد کردن درخواست‌ها به شما این قدرت را می‌دهد که از زمانتان به صورتی که خودتان صلاح می‌دانید، استفاده کنید؛ به این ترتیب، بر کارهایی که برای دستیابی به اهدافتان مهم‌اند، تمرکز می‌کنید؛
•    اعتماد‌به‌نفس شما را بالا می‌برد: همین که ببینید توانایی نه گفتن را دارید، اعتماد به نفس شما بالا می‌رود و احساس می‌کنید که کنترل زندگی را در دست دارید.
نه گفتن بسیار ساده است، اما وقتی بخواهید در محیط کار نه بگویید کمی کار سخت می‌شود. در محیط کار اغلب مجبورید با افراد مختلف و شخصیت‌های دشوار سروکله بزنید؛ به همین دلیل، پیدا کردن راهی برای رد کردن درخواست‌ها بدون ایجاد فضایی متشنج، مهارتی ضروری است. به‌علاوه، قدرت نه گفتن در زندگی شخصی نیز توانایی بی‌نظیری است که زندگی شخصی شما را بهبود می‌بخشد. نه‌تنها باید یاد بگیرید که به درخواست‌های ناراحت‌کننده را رد کنید، بلکه باید بیاموزید که گه‌گاه قدرت نه گفتن به خودتان را نیز پیدا کنید. 

چرا باید نه بگوییم؟ لزوم داشتن مهارت نه گفتن
به لحاظ روانشناسی مهارت نه گفتن از دوران کودکی باید در فرد ایجاد شود. بدیهی است والدین، مدرسه و محیط اطراف کودک در ارتقا این مهارت نقش دارند. با این وجود همیشه می توانید روی مهارت های فردی کار کنید و به عنوان یک فرد بزرگسال، مشکلات شخصیتی و روابط اجتماعی را بهبود دهید. گفتن نه نشان می دهد که نمی توانید درخواست مطرح شده را بپذیرید همین! این یک تصمیم فردی است که بنابر دلایل شخصی گرفته شده است. اگر نه نگوییم چه می شود:
•    دیگران از ما سوء استفاده می کنند
•    امکان کشیده شدن به انحراف یا اعتیاد وجود دارد
•    قادر به انجام اولویت های اصلی در زندگی نیستیم
•    همیشه با کمبود وقت مواجهه هستیم
•    دیگران درخواست های بیشتری خواهند داشت
مهارت نه گفتن با خودخواهی تفاوت دارد. حتی نه می تواند نشان دهنده علاقه فرد به انجام کار در زمان دیگری باشد. در واقع وقتی نمی خواهید، نمی توانید یا وقت کافی برای انجام کاری را ندارید بدون احساس ترس یا گناه بگویید” نه” موضوع اصلا پیچیده نیست وقتی مسئولیت های زیادی را بر عهده دارید نمی توانید مسئولیت دیگری را بپذیرید و باید پاسخ منفی به درخواست بدهید. وقتی امری طبق معیارهای عقیدتی یا شخصیتی یا ذهنی تان نیست نباید برای خوشنودی دیگران آن را بپذیرید. گاهی لازم است این دو حرف ساده را با صدای بلند تکرار کنیم زیرا نه گفتن ضعف نیست.
مهارت نه گفتن ، قدرتمندترین مهارت ارتباطی است
چرا نه نمی گوییم؟
•    اعتماد به نفس نداریم
•    خجالت می کشیم
•    از واکنش دیگران می ترسیم
•    نگران احساس دیگران هستیم
•    می خواهیم همه از ما راضی باشند
•    احساس گناه می کنیم
•    بعد دچار عذاب وجدان می شویم
•    مهارت تصمیم گیری نداریم
 

چگونه نه گفتن رو بیاموزیم.
چگونه نه بگوییم؟ بیاموزیم چگونه نه بگوییم. اگر نه گفتن را در شرایط صحیح تمرین کنیم و انجام دهیم در مدت زمان کوتاهی متوجه می‌شویم که نه گفتن به آن بدی که فکر می‌کردیم نیست بلکه به مرور زمان بقیه متوجه می‌شوند که مارا درک کنند و کم‌تر مقاومت نشان می‌دهند و قبل اینکه هرچیزی را بپذیریم باید بدانیم که نه گفتن حق ماست. برای اینکه نه گفتن را بیاموزیم چند راه حل ساده را در ادامه پیشنهاد می‌دهیم.
۱.از موقعیتهای آسان تر شروع کنید.
برای اینکه جسارت نه گفتن را پیدا کنیم ابتدا باید از موقعیتهای کوچک‌تر و با افرادی که با آنها بیشتر صمیمی هستیم شروع کنیم تا به مرور زمان بتوانیم در موقعیت‌های سخت و دشوارتر نه بگوییم برای مثال درخواست بیرون رفتن یا غذا خوردن یک دوست نمونه ای از جواب نه دادن به یک موقعیت ساده است.
۲. اهداف و خواسته ‌های خود را بشناسید.
اولین نکته مهمی که به شما در نه گفتن کمک میکند این است که اهداف زندگی خود را درابعاد شغل, زندگی مشترک, موقعیت اجتماعی را بدانید چون زمانی که اهداف خود را بشناسید نه گفتن راحت ‌تر میشود.
۳. به پیامدهای بله گفتن فکر کنید.
۴. از خود بپرسید که عواقب نه گفتن چیست؟
واقعا نه گفتن چه عواقبی دارد؟ شاید باعث شود که شما مدام با خودتان فکر کنید که اگر نه بگویم شخص مقابل از من ناراحت خواهد شد, یا در نگاه و دیدگاه دیگران آدم بدی به نظر برسید اما خیلی از این ترس هایی که شما دارید زاییده ذهن شما است اگر طرف مقابل شما فرد با درک و ملاحظه ای باشد و شما هم شیوه درست نه گفتن را بلد باشید, شرایط شما را درک میکند و از دست شما دلگیر نخواهد شد.
۵. بهترین روش را برای نه گفتن انتخاب کنید.
۶. مودب اما درعین حال محکم باشید و با احترام رفتار نمایید.
۷. یک پیشنهاد جایگزین کنید مثل وقفه‌ی زمانی
۸. وقتی نمیدانید نه بگویید یا بله.
هنگامی که نمیدانید که چه کاری باید انجام دهید یا چه جوابی دهید بهترین کار نوشتن است شروع به نوشتن کنید هرکاری که به ذهنتان میرسد را یادداشت کنید هنگامی که تمام افکار خود را یادداشت کردید حالا تمام دلایل و جوابی که میخواهید به طرف مقابل بدهید را با درنظر گرفتن عواقب آنها یادداشت کنید این کار به شما کمک میکند تا ازاین درماندگی نجات پیدا کنید و بهترین تصمیم ممکن را در آن لحظه بگیرید.
9. اولویت گذاری کنید
10. برای خود ارزش قائل باشید
۱1. بله نگویید چون همه بله می‌گویند 
فواید نه گفتن 
1.    باعث افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس می‌شود. مقاله عدم اعتماد به نفس را بخوانید.
2.    قاطعیت شما را افزایش می‌دهد.
3.    وقتتان را با کارهای که علاقه چندانی ندارید تلف نکنید.
4.    خللی به مدیریت زمان و برنامه شما وارد نمی‌شود.
5.    در رسیدن به موقعیت سرعت شما را چندین برابر می‌کند.
6.    باعث می‌شود که عزت نفس شما افزایش پیدا کند و حس ارزشمندی به شما می‌دهد.
7.    مهارت مدیریت زمان را افزایش می‌دهد.
8.    امکان اینکه دیگران بتوانند از ما سوء استفاده کنند و ما را به انحراف بکشند وجود ندارد.

به یاد داشته باشید، هدف این است که بتوانید مهارت نه گفتن را بیاموزید در صورتی که نمی توانید به تنهایی این مهارت را کسب کنید تیم متخصص و فعال مرکز مشاوره جهاددانشگاهی واحد الزهرا(س) می تواند به شما کمک کند.
برای رزرو وقت مشاوره و روانشناسی تماس بگیرید:
66728052-021 -09010131575