نقش تأمین مالی جمعی (Crowd Funding) در مشاغل خانگی

به گزارش روابط‌عمومی جهاد دانشگاهی واحد الزهرا(س)، بیست‌وهفتمین جلسه از سلسله‌نشست‌های دوشنبه‌های مشاغل خانگی، روز دوشنبه 9 مردادماه با سخنرانی حسین بختیاری، معاون فناوری پارک علم و فناوری استان البرز جهاد دانشگاهی، با عنوان "نقش تأمین مالی جمعی (Crowd Funding) در مشاغل خانگی " برگزار شد.

در این نشست بختیاری با اشاره به اهمیت تأمین مالی در کسب‌وکارها گفت: یکی از چالش‌های اصلی اغلب کسب‌وکارها، موضوع تأمین مالی است که تمامی شرکت‌ها اعم از کوچک و بزرگ با آن روبرو هستند. افراد روش‌های مختلفی را برای تأمین مالی انتخاب می‌کنند که شامل استفاده از سرمایه شخصی، دریافت وام و تسهیلات و جذب سرمایه‌گذار است. تامین مالی جمعی نیز روش دیگری است که سابقه‌ای طولانی دارد؛ در نسل‌های گذشته نیز افراد برای تأمین مالی پروژه‌های خود از منابع خرد اطرافیان استفاده می‌کردند و در قالب صندوق‌ها و دورهمی‌های با مبالغ کم به فرد برای راه‌اندازی فعالیت او کمک می‌کردند.

معاون فناوری پارک علم و فناوری استان البرز جهاد دانشگاهی، تأمین مالی جمعی را شامل فرایند تأمین بودجه یک پروژه با جمع‌آوری مبالغ اندک از تعداد زیادی از افراد دانست و افزود: دلیل ظهور و گسترش تأمین مالی جمعی به شکل سازمان‌یافته در قالب تأمین سرمایه مالی را می‌توان بحران مالی سال 2008 در جهان دانست؛ زمانی که به علت تمایل کم بانک‌ها به وام‌دادن، کارآفرینان شروع به جستجوی راه‌های دیگری برای جذب سرمایه کردند.

وی در ادامه با بیان این مطلب که تأمین مالی جمعی دو بعد اصلی اقتصادی و اجتماعی دارد گفت: گزینه‌های مختلفی برای انتخاب انواع تأمین مالی جمعی وجود دارد که هر یک از آنها مزایای متفاوتی برای کسب‌وکارها و سرمایه‌گذاران دارند؛ اما نکته مهم این است که کدام یک از روش‌ها و انواع سرمایه‌گذاری جمعی می‌تواند در موفقیت یک ایده تأثیرگذار و تعیین‌کننده باشد.

بختیاری افزود: در مدل تأمین مالی جمعی مبتنی بر سهام، مشارکت‌کننده انتظار دارد تا درصدی از سهام پروژه به وی تعلق گیرد و در بیشتر موارد، سرمایه‌گذاری تضمین نمی‌شود؛ اما اگر کسب‌وکار متقاضی موفق شود، مشارکت‌کننده پاداش مالی قابل‌توجهی دریافت خواهد کرد. مدل دوم، تأمین مالی جمعی مبتنی بر پاداش است که اغلب این پاداش به‌صورت خدمات است. در مواردی حمایت مالی در قالب پیش‌فروش جمعی یا پیش سفارش به‌منظور حمایت در تولید محصولاتی مانند کتاب، فیلم، آلبوم موسیقی، تئاتر، نرم‌افزار، محصول جدید، محصول سبز یا خدمات است. در مقابل کارآفرین تعهد می‌کند که نسخه اولیه از محصول یا خدمت، تحویل خریدار شود.

مدل سوم، تأمین مالی جمعی مبتنی بر وام یا قرض است که ساختار این روش همان قرض‌دادن است با این توضیح که طرف قرض‌دهنده نه یک نفر بلکه جمع کثیری از مردم هستند و در نهایت مدل چهارم، تأمین مالی جمعی مبتنی بر اهداست که در آن بیشتر به جنبه خیرخواهانه توجه می‌شود و نمونه ایرانی این مدل گل‌ریزان است. این مدل اگرچه در اصل یک عمل نوع‌دوستانه است؛ ولی دریافت‌کنندگان سرمایه، وظیفه‌ای برای اعطای پاداشی به خیّر در مقابل حمایت او ندارند. مشارکت مالی افراد برای پروژه‌ها، با انگیزه‌های نوع‌دوستانه و خیرخواهانه است و همین مورد می‌تواند در بین افراد دیگر انگیزه ایجاد کند.

معاون فناوری پارک علم و فناوری استان البرز در پایان سخنان خود به موضوع تأمین مالی جمعی در مشاغل خانگی نیز اشاره کرد و گفت: دررابطه‌با تأمین مالی جمعی مشاغل خانگی پیشنهاد می‌شود که پشتیبانان و آن دسته از مشاغل خانگی که دارای گستره ملی و استانی هستند و یا کسب‌وکارهای خانگی که قابلیت مقیاس‌پذیری دارند و می‌توانند بازارهای بزرگ‌تری را پوشش دهند؛ بیشتر در این عرصه ورود پیدا کنند. همچنین لازم است افراد برای شرکت در تأمین مالی جمعی از مشاوره‌های تخصصی بهره بگیرند و قبل از ورود به بستر تأمین مالی جمعی، حتماً ثبت مالکیت معنوی طرح خود را انجام داده باشند تا با قرارگرفتن طرحشان در بستر اینترنت دچار مشکل نشوند.

سلسله‌نشست‌های دوشنبه‌های مشاغل خانگی، دوشنبه هر هفته به همت اندیشکده بانوان و دبیرخانه مشاغل خانگی پهنه شرقی استان تهران جهاد دانشگاهی واحد الزهرا(س) با تمرکز بر مسائل و چالش‌های مشاغل خانگی در ایران و باهدف گفتمان‌سازی و تولید اندیشه‌های به‌روز در این زمینه، در سه سطح سیاست‌گذاران و مجریان، پشتیبانان و متقاضیان طرح توسعه مشاغل خانگی برگزار می‌شود.