تاثیر خود مراقبتی در زندگی
نیازهای عاطفی و روانی ما دربرگیرنده احساسی است که نسبت به خود و توانایی‌هایمان برای مدیریت احساسات و مقابله با مشکلات داریم. داشتن سلامت روانی و عاطفی شامل وجود احساس رضایت، اعتماد به نفس کافی، صمیمیت، رغبت به زندگی شادی و نشاط و توانایی مقابله با استرس می‌شود.
در این مقاله میخوایم ببینیم خودمراقبتی چیه؟ چه ضرورتی داره؟ اهمیت و فوایدشو بررسی کنیم. چقدر مراقب خودمون هستیم؟ با انواع خودمراقبتی آشنا بشیم و ببنیم چه کارهایی در این راستا میتونیم انجام بدیم.
خودمراقبتی(Self-care) عملی است به مسئولیت‌پذیری افراد در مقابل سلامت خود از طریق اتخاذ سبک سالم زندگی، تدبیراندیشی جهت جلوگیری از رخداد حوادث و بیماری‌ها، نگهداری و مراقبت بهینه بیماریهای مزمن اطلاق می‌شود.
چرا مراقبت از خود اهمیت دارد؟
خود مراقبتی دارای اهمیت است چرا که ما انسان‌ها بیشتر اوقات، خودمان را نادیده می‌گیرم و خانواده، همکاران و دوستانمان را نسبت به خود در اولویت قرار می‌دهیم. ما در اکثر اوقات، بیش از توانمان متعهد به انجام امور می‌شویم و این اتفاق در کنار تلاش برای خوشنود کردن دیگران موجب احساس استرس و خستگی در ما می‌شود.
امروزه مدیریت استرس بیشتر از هر زمانی برای انسان‌ها دارای اهمیت است. مطالعات جهانی نشان داده است که:
عموما خانم‌ها بیش از مردان دچار استرس می‌شوند. عامل اصلی استرس در خانم‌ها، مسائل مالی و خانوادگی است. این در حالی است که اکثر مردان، مسائل شغلی را عامل استرس زا می‌دانند.
هر دو بخش ورزش و تغذیه، نقش مهمی در سلامتی ذهن و بدن شما بازی می‌کند. در ادامه به تاثیر رژیم غذایی و تمارین ورزشی بر خود مراقبتی خواهیم پرداخت.
آیا شما هم از خود مراقبت می‌کنید؟
آیا به اندازه کافی مراقب خودت هستی؟ بدن، ذهن و احساسات بهمون میگن که به اندازه ای که نیاز دارن مراقبشون هستیم یا نه؟ نشانه های زیر به ما کمک میکنن که چک کنیم به اندازه کافی خودمراقبتی داریم یا نه؟
• پایین بودن انرژی
• استرس و ناامیدی
• کمبود انگیزه
• کمبود شور و اشتیاق به زندگی
• بیماریهای جسمی
• مشکلات عاطفی
• مشکلات در روابط
• احساس پوچی و بیهودگی
انواع خودمراقبتی
مراقبت از سلامت روانی
مدیریت استرس: تلاش کنید استرس های زندگی روزمره را مدیریت کنید و آنها را کاهش دهید. استرس ممکن است ناشی از شغل، تحصیل، پرستاری از بیمار یا هر عامل دیگری باشد. آنچه که باید تحت کنترل خود بگیرید، مشخص کنید تا واکنش بهتری داشته باشید. بعضی روش های ساده در کاهش استرس بسیار موثرند که از جمله می توان به ۵ تا ۳۰ دقیقه آرام سازی صبحگاهی، انجام تکنیک های تصویرسازی ذهنی برای احساس حضور در محیطی آرام، تمرینات آرام ساز ی عضلات، تنفس عمیق، یوگا و تای چی، مطالعه مجله و دوش آب گرم اشاره کرد.
استرس آسیب زاست زیرا شما را از لحاظ جسمی و روانی خسته می کند و زمینه ساز مشکلات متعدد سلامت مانند دیابت، ناراحتی های قلبی و پرفشاری خون است. برای این که بتوانید از نزدیکانتان مراقبت کنید، نخست باید مراقب خودتان باشید. برای این منظور بیاموزید چطور استرس های روزمره را مدیریت کنید. تنفس عمیق، انجام کارهای مورد علاقه مانند باغبانی، بافتنی و... و ورزش هایی از جمله پیاده روی، آرام سازی، تای چی و یوگا بسیار موثر است.
حضور کنار افراد مورد علاقه: زمانی را به گذراندن وقت کنار اعضای خانواده، دوستان یا هر فردی که کنارش احساس آرامش دارید، اختصاص دهید. با افرادی ارتباط داشته باشید که احساسات و محدودیت های شما را درک کنند، قابل اعتماد باشند و شما را برای رسیدن به اهدافتان تشویق کنند.
اختصاص زمانی برای تفریح: لازم است همیشه وقتی از زندگی را برای لذت بردن از فعالیت های آرامبخش و مورد علاقه، به خصوص در شرایط استرس اختصاص دهید. یک بار در هفته قدم زدن با دوستان یا همسر، بازخوانی کتاب های مورد علاقه، تماشای فیلم های دوست داشتنی، انجام فعالیت های سرگرم کننده مانند پازل، گوش دادن به موسیقی و رنگ آمیزی های مخصوص بزرگسالان تاثیر بسیار عالی در آرامش درونی شما خواهدداشت.
مهارت «نه» گفتن: مراقب باشید قرار نیست همیشه شما به دیگران کمک کنید. اگر واقعا توانایی یا فرصت انجام درخواستی را ندارید، خیلی راحت و بدون تعارف «نه» بگویید و با فشار مضاعف، خود را آزرده نکنید. خود را در مورد این مساله سرزنش نکنید و شرایط روانی و جسمی خود را نیز در نظر بگیرید.
گذران وقت با شریک زندگی: ارتباط مطلوب با همسرتان را همیشه حفظ کنید. هیچ گاه اجازه ندهید امور دیگر در کیفیت روابط عاطفی و جنسی شما تاثیر بگذارد.
مراقبت از سلامت جسمی
ورزش منظم: بارها شنیده ایم که ورزش برای سلامت بسیار عالی است. واقعا هم همین طور است. ۳۰ دقیقه فعالیت جسمانی را در برنامه روزمره خود بگنجانید. اگر فرصت شرکت در کلاس های ورزشی را ندارید، می توانید فعالیت هایی مانند پیاده روی، باغبانی، بردن کودکان به پارک و دویدن با آنها را جایگزین کنید.
همچنین انجام تمرینات ورزشی باعث تقویت استخوان ها و پیشگیری از پوکی استخوان ها می شود. باید توجه داشت پس از ۵۰ سالگی، بدن دیگر انعطاف و نرمی لازم را ندارد؛ پس از دوران جوانی با تقویت عضلات به بهبود سلامت و سالمندی بانشاط خود فکر کنید.
تغذیه سالم: برنامه غذایی متعادل و متنوع به شما کمک می کند همیشه سالم و شاداب باشید. مشغله های متعدد جوامع امروز باعث شده بسیاری از افراد صبحانه را از برنامه غذایی حذف کنند، ناهار و شام را با خوردن فست فودها بگذرانند و انواع تنقلات شیرین و بدون ارزش غذایی را بخورند. چنین عاداتی به تدریج بدن را ضعیف می کند و زمینه بروز بیماری های مختلف را فراهم خواهدکرد.
خواب مطلوب: هر شب از خواب مطلوب خود مطمئن باشید. بیشتر افراد برای احساس شادابی روزانه به ۷ تا ۹ ساعت خواب شبانه نیاز دارند. در شرایط استرس و نگرانی، مشغله های بسیار کاری و پرستاری از بیمار، خواب تحت تاثیر قرار می گیرد. ساعت منظم به رختخواب رفتن، وجود نداشتن وسایل مختل کننده خواب مانند تلویزیون در اتاق خواب و شرایط مناسب دما و تهویه اتاق به بهبود کیفیت خواب کمک می کند.
مراقبت به مثابه درمان: توجه به شرایط جسمی و کنترل تغییرات مرتبط با آن در مواقع مختلف ضرورت دارد. زمانی که بیمار می شوید، حتما استراحت کنید، در صورت نیاز، مراجعه به پزشک را به تعویق نیندازید و داروهای تجویزی را به طور کامل مصرف کنید.
مراقبت از سلامت شغلی
خلاقیت و انگیزه در محیط کار: محیط شغلی خود را طوری طراحی کنید که آرامش و انگیزه شما را برانگیزد. این نکته بازدهی را افزایش می دهد و از طرفی استرس و نگرانی را کاهش خواهدداد. البته باید بدانید چنین توصیه هایی نیازمند صرف هزینه و وقت زیادی نیست. گذاشتن یک گلدان زیبا روی میز کار، مرتب کردن وسایل، استفاده از صندلی مناسب، استفاده از گوشی برای امکان کار در سکوت و گذاشتن میز در صورت امکان کنار پنجره خلاقیت های ساده برای محیط کار مطلوب هستند.
درخواست کمک: برای این که از شغل خود لذت ببرید و استرس کمتری داشته باشید، اگر با مشکلی مواجه شدید، حتما کمک بگیرید. افزایش بازده کاری و ارتقای توانایی ها گاهی نیازمند یاری گرفتن از دیگران است تا فشار روانی بیشتر شما را آزرده نکند.
تعادل کار و زندگی: برای این که تعادل بهترین در زندگی شخصی و حرف ای برقرار کنید، هرگز کارهای عقب مانده محیط کار را به منزل نبرید. حتی مشغولیات ذهنی شغلی را نیز پشت در منزل بگذارید. اگر در منزل کار می کنید نیز ساعت منظمی را برای فعالیت حرفه ای اختصاص دهید سپس به امور منزل و زندگی شخصی بپردازید. به عنوان مثال پس از ساعت 17 سراغی از ایمیل ها و پیغام های کاری نگیرید. میز کار را نیز در قسمتی مجزا قرار دهید. هماهنگی اشتغال و مدیریت منزل ممکن است برای بعضی خانم ها مشکل و حتی غیرممکن باشد و از این که نمی توانند تمام وقت در منزل و کنار فرزندان باشند، احساس گناه کنند، اما درواقع باید دانست کیفیت همیشه از کمیت مهم تر است. اگر مادری شادابی و سلامت خود را حفظ کند، حتی اگر ساعات کمتری در منزل حضور داشته باشد می تواند اوقات فراموش نشدنی برای اعضای خانواده رقم بزند و با برنامه ریزی دقیق اوقات خوشی ایجاد کند. در صورت نیاز از پرستار یا خدمتکار نیز کمک بگیرید.
نظر شما :