وبینار علمی تخصصی دختران، امید امروز و فردا

به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی واحد الزهرا(س)، وبینار علمی تخصصی "دختران، امید امروز و فردا" در تاریخ 18 خرداد ماه 1401 با همت معاونت امور اجتماعی و فرهنگی اداره کل امور بانوان شهرداری تهران و به میزبانی جهاد دانشگاهی واحد الزهرا(س) برگزار گردید. در این وبینار که با مدیریت علمی اندیشکده بانوان جهاد دانشگاهی واحد الزهرا(س) برگزار شد، اعضای هیئت علمی و صاحب‌نظران حوزه توانمندسازی دختران به اندیشه ورزی پرداختند.

در ابتدای این وبینار علمی تخصصی، زهرا نقی زاده، رئیس جهاد دانشگاهی واحد الزهرا(س) ضمن عرض خوش آمد گویی و تبریک به مناسبت اعیاد دهه کرامت و ولادت باسعادت امام رضا (ع)، امام هشتم شیعیان، عنوان نمود که این وبینار با تمرکز بر مسئله توانمندسازی دختران برگزار گردیده که این مسئله همسو با رسالت اندیشکده بانوان جهاد دانشگاهی واحد الزهرا(س) است که این افتخار را داشته برای سومین سال متوالی در کنار سازمان دغدغه‌مندی همچون اداره کل امور بانوان شهرداری تهران در این حوزه فعالیت نماید.

مسیر پیشرفت کشور ما، ناگزیر نیازمند توانمندسازی زنان و دختران با استفاده از الگوی سوم زن صورت می پذیرد

وی افزود مسیر پیشرفت هر جامعه ای ناگزیر نیازمند توانمندسازی زنان و دختران است. این توانمندسازی باید با تمرکز بر فرهنگ ایرانی-اسلامی و با توجه به الگوی سوم زن که مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی) در سخنان خود بر آن تاکید نموده اند در کشور صورت گیرد. نقی زاده تاکید کرد که برخلاف گذشته دیگر همه تلاش ها متوجه جوانب رفاهی برای زنان نیست بلکه جنبه مسئولیت و نقش آفرینی آنان مورد توجه روز افزون است. توانمندسازی زنان و دختران به مسائل پیچیده اجتماعی، روانی و اقتصادی وابسته است و به منزله فرایندی چند وجهی شامل آگاهی، باورها و رفتارهای فردی و جمعی است که بذل توجه سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان را می طلبد.

با این دغدغه اندیشکده بانوان جهاد دانشگاهی واحد الزهرا(س) در قالب 5 کارگروه تمدن اسلامی، توانمندسازی، سلامت اجتماعی، تشکیل، تحکیم و تعالی خانواده و مطالعات تطبیقی به اندیشه ورزی در حوزه مسائل اجتماعی زنان و دختران می پردازد و در این حوزه اسناد سیاستی را با تمرکز بر ارائه راهکارهای سیاستی تدوین می نماید.

ما اکنون وارد گام دوم انقلاب شده ایم و در این گام یکی از فرصت‌های جدیدِ تحولِ کشور، دختران هستند

در ادامه افتتاحیه مریم اردبیلی مشاور شهردار و مدیر کل امور بانوان شهرداری تهران، به ایراد سخنرانی پرداخت. وی اظهار امیدواری نمود که بتوانیم قدمی در راه وظیفه ای که در قبال دختران کشور داریم برداریم. وی ضمن تشکر از جهاد دانشگاهی واحد الزهرا(س) و سخنرانان وبینار در زمینه به اشتراک گذاری دانش، تاکید کرد که ما باید با رویکرد دیگری به دختران نگاه کنیم. مسئله اکنون آنها متفاوت است. ما اکنون وارد گام دوم انقلاب شده ایم و در حال حاضر اندوخته ای از تجربیات در اختیار ماست و دنیای جدیدی پیش روی ما قرار گرفته است. یکی از فرصت‌های جدید تحول کشور، دختران هستند. علت تاکید بر دختران این است که این گروه در مرز این تغییر و تحولات هستند. به نظر می‌آید پیشران زنان و دختران، یک پیشران جدی در دو دهه گذشته کشور، خانواده، نظام اجتماعی، مدل حکمرانی، سیستم اقتصادی و سیستم فرهنگی است. چنین نگاهی به دختران، یک نگاه آینده پژوهانه است. اگر ما بتوانیم این پتانسیل و پیشران را به خوبی فهم کنیم و در دستور کار و محاسبات خود قرار دهیم، بدون شک یکی از قدرت های ما در آینده خواهد بود. در غیر این صورت تبدیل به یکی از تهدیدها و چالش های ما خواهد شد. در نتیجه یکی از بسترسازی های آینده کشور شناخت این پیشران تحول است.

نگاه تخصصی گرای مدرن، زنان و دختران را وادار به انتخاب بین نقش خانوادگی و اجتماعی می کند

یکی از ویژگی های دختران تکثر حیطه های علاقه مندی و نقش‌آفرینی آنها است که ممکن است از سوی برخی، علت عقب ماندگی آنها در نظر گرفته شود. به طور خاص نگاه تخصص زده مدرن به زنان ایراد می گرفت که چرا شما در چندین مورد تخصص دارید و از آنها خواسته می‌شد که برای پیشرفت خود، مدل مردانه خردورز را در پیش بگیرند. همان تخصص گرایی که منجر به تحقیر نقش زنان شد، آنها را وادار به انتخاب بین نقش هایشان کرد که به تبع آن یا زنان و دختران وادار می شوند با نگاه سنتی صرفا نقش مادری و خانوادگی خود را انتخاب کنند یا این بُعد از زندگی را کنار بگذارند و به نقش اجتماعی خود برسند. به اعتقاد اردبیلی امروزه مشخص شده که ما با این نگاه تخصصی گرای مدرن نمی توانیم مشکلاتمان را برطرف کنیم. ما نیازمند نگاهی فرا رشته ای هستیم.

زنان با قدرت متکثر خود می توانند جهان را از نگاه دیگران درک کنند

اردبیلی همچنین افزود: امروز همه جهان، قدرت های متکثر را تشویق می‌کنند که این قدرت در زنان و دختران ما موجود است. این گروه می توانند از دریچه نگاه فرزند، همسر و والدین خود جهان را درک کنند. چنین قدرتی امروزه یک نقطه قوت است و چه بسا که مطلوب است مردان هم این ویژگی را در خود پررنگ کنند. در حالی که در گذشته چنین نبود؛ زنان و دختران مجبور بودند بخشی از زنانگی خود را کنار بگذارند. اما امروزه این کلان رویکردها در حال شکستن به خرده روایت های موثر است که زنان می توانند به شدت در این زمینه قوی عمل کنند و مجبوریم در این زمینه شرایطی را برای دختران ایجاد کنیم.

دوگانه انحرافیِ "یا جامعه، یا خانه" نشانه اصلی عدم درک نقش زنان و دختران در جامعه است

وی در ادامه بیان کرد که هم افزایی نقش‌ها مسئله ای است که اگر دختران ما از نوجوانی با آن آشنا نشوند و اگر تعادل بین نقش ها را فرانگیرند، مسیر برای توانمند سازی آنها دشوار می‌شود. دوگانه انحرافیِ "یا جامعه یا خانه" نشانه اصلی عدم درک نقش آنها در جامعه است که یا از آنها می خواهد که زن نمونه، همسر نمونه یا مادر نمونه باشند یا با تمرکز بر این ایده که خانواده به کلیشه های جنسیتی دامن می‌زند از آنها می خواهد که برای پیشرفت، خانواده را کنار بزنند. زنانی هم بوده اند که سعی کردند حد میانه را رعایت کنند. متاسفانه شواهد نشان می دهد که هیچ کدام از این سه مدل دختران امروز ما را اقناع نمی کند. از این رو آنها به سمت دو قطب رفته اند؛ یا تلاش می کنند به یک سوپرزن تبدیل شوند یا تلاش می کنند ظاهر خود را به آنچه دیگران می پسندند تبدیل کنند. که هیچ یک از این دو مطلوب نیست.

عاملیت و نقش‌آفرینی دختران بر مبنای هویت واقعی آنان بر مبنای مدل ایرانی- اسلامی، باید به بستر خانواده و جامعه منتقل شود

اردبیلی در نهایت عنوان کرد که مسئله هویت دختران برای ما مهم است. برای ما مهم است که عاملیت و نقش‌آفرینی دختران بر مبنای هویت واقعی آنان شکل بگیرد و این عامل بودن را به بستر خانواده و جامعه منتقل کنند. در غیر این صورت خانواده فروکاهیده فاقد نقش در جامعه غالب می شود. برای جلوگیری از این آسیب، نقش عاملیت و محوری بودن زنان مهم است در غیر این صورت امکان ندارد خانواده مولد و کارآفرین و فرزند منتقد از دل این خانواده بار بیاید. هر آنچه برای آینده زنان متصور هستیم باید در مدل هم‌افزایِ کنشگرِ عامل ایجاد کنیم و مدل ایرانی اسلامی خودمان را داشته باشیم که متکی بر توانمندی زنان و دختران ما باشد. همه این مسائل نگاه اساتید و سیاستگذاران و دغدغه مندان را می طلبد تا مدلی تحولی را به جامعه عرضه کرده و زنان و دختران را از ساختارهای متصلبی که آنها را در دوگانگی فرو می برد رها کند.

در ادامه این وبینار، خانم دکتر فریبا روایی، روان شناس و مدرس دانشگاه، خانم دکتر ناهید حسینی، عضو هیئت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه علوم انتظامی امین، خانم دکتر نیلوفر صدری، عضو هیئت علمی حوزه علمیه استان البرز، مشاور و خانواده درمانگر، آقای دکتر فریبرز باقری، دانشیار و مدیر گروه روان شناسی عمومی دانشگاه علوم و تحقیقات و خانم دکتر فهیمه فداکار مدرس دانشگاه و خانواده درمانگر به سخنرانی پرداختند. فایل تصویری این نشست از طریق کانال آپارات جهاد دانشگاهی الزهرا(س) به نشانی https://www.aparat.com/jdalzahra قابل مشاهده است.